Het schoolkrijtbord
In mijn werk als audioloog gebruik ik graag een krachtige metafoor die ik met je wil delen. Deze metafoor kan helpen bij het begrijpen en omgaan met gedachten en emoties in het kader van Acceptance and Commitment Therapy (ACT).
Stel je voor dat je bij mij op het spreekuur bent, en we hebben het over ons gehoor en wat geluid met ons brein doet. We horen de hele dag door allerlei geluiden om ons heen. Sommige van deze geluiden zijn belangrijk voor ons, terwijl andere gewoon voorbijgaan zonder veel impact.
Om deze situatie te illustreren, gebruik ik altijd het voorbeeld van een oud schoolkrijtbord. Misschien herinner je je nog die oude schoolkrijtborden van vroeger, met van die leuke kleppen aan de zijkanten om dicht te doen. Onder het bord lagen krijtjes en stel je voor dat ik een krijtje pak en het ermee op het bord laat vallen. Maar nog erger, ik ga met mijn nagels van boven naar beneden over dat schoolkrijtbord. Wat gebeurt er als ik dat doe?”
Wanneer je verbaal beschrijft hoe nagels over een krijtbord schrapen, roept dit vaak een reactie op van rillingen. Wat gebeurt er eigenlijk in dit proces? Het heeft te maken met hoe onze hersenen taal en herinneringen verwerken.
Wanneer we praten over het geluid van nagels op een krijtbord, activeren we onbewust herinneringen waarin we dat geluid eerder hebben gehoord en de rillingen hebben ervaren. Hoewel het geluid zelf op dat moment niet daadwerkelijk wordt afgespeeld, reageert ons brein alsof het dat wel doet. Dit komt omdat ons brein taal vaak letterlijk interpreteert, wat leidt tot de fysieke reactie van rillingen.
Het is fascinerend hoe ons brein werkt, nietwaar?
Stap 1: Visualisatie
- Vraag de persoon om zich een oud schoolkrijtbord voor te stellen, compleet met krijtjes die onder het bord liggen.
Stap 2: Identificatie van Gedachten en Emoties
- Vraag de persoon om een gedachte of emotie te identificeren die voor hen opkomt terwijl ze zich het krijtbord voorstellen. Het kan bijvoorbeeld angst, frustratie of irritatie zijn.
Stap 3: De Metafoor
- Vergelijk de gedachte of emotie met het geluid van nagels die over het schoolkrijtbord krassen of met het geluid van krijt dat tegen het bord knalt. Vraag hen zich voor te stellen hoe het voelt als die gedachte of emotie dat geluid op het krijtbord maakt.
Stap 4: Acceptatie en Loslaten
- Moedig de persoon aan om deze gedachte of emotie te accepteren, net zoals ze zouden accepteren dat het krijtbord dat geluid maakt wanneer het met krijt wordt bewerkt. Leg uit dat in plaats van te proberen dit geluid te vermijden of te stoppen, ze kunnen leren om het te accepteren als een natuurlijk onderdeel van hun ervaring.
Stap 5: Verbinding met Waarden
- Help de persoon te herinneren aan hun waarden en doelen. Vraag hen hoe ze, ondanks het geluid van de gedachte of emotie op het krijtbord, kunnen handelen in overeenstemming met hun waarden. Dit kan hen helpen om zich te richten op wat echt belangrijk voor hen is, ondanks de storende gedachten of emoties.
Stap 6: Toewijding aan Actie
- Moedig de persoon aan om een concrete actie te bedenken die ze kunnen ondernemen om in lijn te blijven met hun waarden, zelfs als de storende gedachten of emoties aanwezig zijn. Dit kan helpen om commitment en actie te bevorderen.
Deze metafoor kan mensen helpen om gedachten en emoties te accepteren en zich te richten op wat er echt toe doet in hun leven. Het schoolkrijtbord staat symbool voor de onvermijdelijke gedachten en emoties die we ervaren, en de oefening richt zich op het vinden van een manier om hiermee om te gaan en toch onze waarden te volgen.
